Интерньюс Пәкістанның Қытай бөлімінің редакторы Мухаммад Замир Ассади Қытай Коммунистік партиясының 20-шы Орталық комитетінің үшінші пленумында көтерілген мәселелерге қатысты ойын айтты, деп хабарлайды Turanaqparat.kz.
Оның сөзінше, Қытай Коммунистік партиясының 20-шы Орталық комитетінің үшінші пленумы реформаларды тереңдету және Қытай қоғамының түбегейлі жаңаруы мен гүлденуіне қол жеткізу үшін одан әрі ашылуының тағы бір тарихи кезеңі болды.
Пленум реформаларды одан әрі дамыту және жаһандық экономикаға үздіксіз жаңа серпін енгізу арқылы адамзаттың ортақ болашағы бар адамзатты құру жолындағы қытайлық үлгідегі модернизацияны күшейту туралы шешімді мақұлдады.
Бұл шешім жүйелі түзетулер енгізу арқылы реформаларды одан әрі тереңдетудің жол картасын, уақыт кестесін және жалпы мақсатын баяндайды. Бұл үдеріс қытай стиліндегі модернизацияны дамытудың жаңа сапарын көрсетеді және халықаралық қоғамдастыққа Қытайдың реформаларды тереңдету жолындағы ұтымды ынтымақтастықты зерттеуге мүмкіндік береді. Шамамен 46 жыл бұрын ҚКП 11-ші орталық комитетінің үшінші пленумы реформалардың, ашықтық пен социалистік жаңғыртудың тарихи кезеңін бастады. Соңғы онжылдықта 2000-нан астам реформалар бағдарламасы Қытай қоғамына елеулі әлеуметтік және экономикалық өзгерістер әкелді, олар да әлемге оң әсер етті, — деп айтты Исламабадтағы журналист-сарапшы.
Мысалы, Қытай жаһандық экономикаға 30 пайыздан астам үлес қосып, 140-тан астам ел мен аймақтың сауда серіктесіне айналды.
Пленум шешімінде реформаларды тереңдету мақсаты қытайлық сипаттағы социалистік жүйені одан әрі жетілдіру және өсіру, ұлттық басқару жүйесі мен басқару әлеуетін жаңғырту деп түсіндіріледі.
Бұдан басқа, пленум шешімімен Қытай модернизациясының ілгерілеуіндегі кедергілер ретінде анықталған институционалдық механизмді жетілдіру арқылы жүйелі тығырықтарды жоюға бағытталған 3000-нан астам реформаға негізделген маңызды шаралар ұсынылды.
Қытай төрағасы Си Цзиньпин реформа мен ашықтық Қытай үлгісіндегі модернизацияның табыстылығын айқындайтын «маңызды қадам» екенін үнемі баса айтты. ҚКП-ның үшінші пленумы реформа мен ашылу үдерісін, сондай-ақ экономикалық даму аймақтарының құрылысын маңызды негіз етіп алып, Қытайдың экономикалық реформасы мен ашылу тәжірибесін, жетістіктерін талдап, қорытындылады. Қытай үлгісіндегі модернизацияға сәйкес реформаны жан-жақты тереңдетудің жалпы жоспары ҚКП төрағасы Си Цзиньпиннің басшылығымен реформаны жан-жақты тереңдету және жаңашылдықтың ізімен орасан зор мүмкіндіктер ашуға деген берік ұстанымын толық көрсетеді, — деп есептейді Мухаммад Замир Ассади.
Пленум шешіміне енгізілген реформалау бағыттары өте жан-жақты, оның ішінде жоғары деңгейдегі социалистік нарықтық экономика жүйесін құру, инклюзивті инновацияларды қолдаудың институционалдық тетіктерін құру, қала мен ауылды кешенді дамытудың институционалдық тетіктерін жетілдіру, жоғары деңгейдегі ашықтық үшін институционалдық тетіктерді жетілдіру, инклюзивті халықтық үлгідегі демократия жүйесін жетілдіру, қытайлық ерекшелікпен заң үстемдігі жүйесін жетілдіру, халықтың мәдени институттық механизмдерін реформалауды тереңдету, өмір сүруді қорғаудың институционалдық жүйесін жетілдіру, экологиялық мәдениет жүйесін реформалау және ұлттық қауіпсіздік жүйесін нығайту ұлттық қорғаныс пен қарулы күштерді реформалауды тереңдету және т.б.
Сарапшының айтуынша, сыртқы әлемге ашылуы – Қытай модернизациясының айқын белгісі. Реформа және ашықтық – Қытайдың негізгі ұлттық саясаты, оны Си Цзиньпин қазіргі Қытайдың заманға бейімделуінің маңызды сиқырлы құралы және қытайлық үлгідегі модернизацияның табыстылығын анықтаудағы маңызды қадамы деп сипаттайды. Пленумның қорытындысы да бұл отырыстың жаңа белес болатынын және Қытайдың ұзақ мерзімді даму бағытын жаңа белестерге көрсететінін айқындайды.
Үшінші пленумдағы отырыстар халықаралық қауымдастыққа 1978 жылы басталған Қытайдың реформасы мен ашықтығы оның бұрынғы жоспарлы экономикасын реформалау және Қытай қоғамы мен жаһандық қауымдастық үшін кеңейтілген пайда әкелуге бағытталған экономикалық жүйесін ашу екенін білдіреді.
Қытайдың реформаларды тереңдету арқылы жеткен жетістіктері кез келген елдің модернизациясы тек батыстың институционалдық үлгісімен шектелмейтінін және әртүрлі елдер өздерінің даму жолын аша алатынын дәлелдеді. Қытай үлгісіндегі модернизацияның үздіксіз дамуы дамушы елдердің модернизация жолдарын таңдау мүмкіндігін кеңейтті және адамзатқа жақсырақ әлеуметтік жүйе құру үшін жақсы шешімдерді ұсынды.
Қытайдағы реформа ашылу үдерісімен қатар жүріп жатыр. Бұл екеуі, шын мәнінде, бір-бірімен тығыз байланысты. Ашылу реформаны жеңілдетсе, соңғысы біріншісін қозғайды. Екі аспекті де жаһандық экономикалық дамуға үлес қосу арқылы таңғаларлық жаһандық жетістіктерге жетті. Жоспарлы экономикалық жүйеден өтіп, социалистік нарықтық жүйені жолға қойған Қытай реформасы енді социалистік нарықтық шаруашылық жүйесін түбегейлі реформалауды, толық ашуды және үнемі жетілдіруді талап ететін шешуші кезеңге аяқ басты, — деп ойын айтты пәкістандық журналист.
Реформаны, дамуды және тұрақтылықты дұрыс үйлестіру үшін батылдық, тұрақты қадамдар мен айқын бағыт қажет. Қытай жалпы алғанда өзінің ұлттық жағдайына сай даму жолын тауып, сонымен бірге алдағы онжылдықтарда ілгері басатын реформалар, даму мен тұрақтылықтың ішкі үйлесімділігі мен тепе-теңдігіне қол жеткізді.
Еске сала кетейік, Бейжіңде 15-18 шілде аралығында Қытай Коммунистік партиясы 20-шы Орталық комитетінің үшінші пленарлық отырысы өткен болатын.
